το πιο αγαπημένο αλβανικό πολυφωνικό τραγούδι

[ΑΠΕΙΡΟΣ]

κάναμε πολλά χιλιόμετρα νύχτα ταξιδέυοντας ακούγοντας το "ΓΙΑΝΝΙΝΟ", το πιο αγαπημένο μας αλβανικό τραγούδι. πολλές φορές το ζητήσαμε ξανά και ξανά για να το ακούσουμε από τον ARIAN SHEHU και τους Αργυροκαστρίτες. Πριν λίγο καιρό το βάλαμε στην ΗΧΟΘΗΚΗ κι είδαμε ότι ανάλογα νιώθουν όσοι το ακούνε. Ο Κώστας ζήτησε τους στίχους και δου΄λεύοντας σήμερα στο Αρχείο Πολυφωνικού Τραγουδιού πέσαμε πάνω σε μια απομαγνητοφώνηση μιας πρόχειρης μετάφρασής του:

3/7/2002
ΜΟΝΗ ΛΑΖΑΡΙΣΤΩΝ
ΑΡΓΥΡΟΚΑΣΤΡΟΥ ΝΕΟΙ
ΤΙ ΕΙΔΑΝ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΤΩΝ ΓΙΑΝΝΕΝΩΝ;
τι είδαν τα μάτια των Γιάννενων;
Ήταν Παρασκευή, πέντε πηγάδια στη χαράδρα
Ζενέλ Τσέλιος με το σύντροφό του, το Τζιβελού
Έσπασε μέσα στη μέση το ταμπούρι, το τούρκικο φυλάκιο
και ξάπλωσε κάτω το γνωστό πασά

η μετάφραση είναι πρόχειρη και πιθανά λαθεμένη σε σημεία της. θα επανέλθουμε...

[ΑΠΕΙΡΟΣ]

επανήλθαμε!
μετάφραση του τραγουδιού από τη γαλλική του μετάφραση στο δίσκο ALBANIE της CHANT DU MONDE
Τι είδαν τα μάτια των Ιωαννίνων;
Για-Γιάννενα
στα πέντε πηγάδια ανάμεσα στα δύο βουνά;
ο ZENEL CELUA με το σύντροφό του
ο ΖENEL με τον αφερφό του
και ο γενναίος JACE MAVROVE
έσκισαν στα δύο το ταμπούρι
όταν σκότωσαν τον πασά
και τα Γιάννενα ανακήρθξαν τους ήρωες...

Σημειώσεις από άλλο δίσκο, γαλλικό κι αυτό, τον ENSEMBLE TIRANA.
Γιάννενα: πόλη ελληνική στα αλβανικά σύνορα (!)
YACE MAVROVA αλβανός ήρωας
ταμπούρι παλαιό όνομα που περιγράφει τον οθωμανικό στρατό
στον ίδιο δίσκο σημειώνεται ότι πρόκειται για ιστορικό τραγούδι από την περιοχή της Αυλώνας, τετράφωνο πολυφωνικό του 18ου αιώνα. στο δίσκο αυτό ο πρώτος στίχος του τραγουδιού μεταφράζεται στα γαλλικά αλλιώς: "τα Γιάννενα δεν μπορούν να πσιτέψουν στα μάτια τους"

[kolios]

Το τραγούδι στα Αλβανικά έχει ως εξής :
Janines c' i panë sytë
Ishte e premte ajo ditë
Të pesë puset ne grykë
Zenel Celua vet i dytë
Zeneli me të Velcionë
Dhe trimi Jace Mavrovë
Cau mes për mes taborë
Kur shtiu pashanë e njohne

Σε μετάφραση :
Στα Γιάννινα τι είδαν τα μάτια μου
ήταν Παρασκευή αυτή η μέρα
Στα Πέντε Πηγάδια στον αυχένα
Ο Ζενέλ Τσέλιου ο ίδιος, ο δεύτερος
Ο Ζενέλ με τον Βελτσιόν
και το παλικάρι ο Γιάτσε Μαβρόβε
Έσκισαν στη μέση το ταμπούρι
Όπου ξάπλωσαν (σκότωσαν) τον γνωστό Πασά.

Tα Πέντε Πηγάδια βρίσκονται 40 περίπου Κm Ν Ν/Α των Ιωαννίνων, όπου υπάρχει και παλιό τουρκικό φυλάκιο.

Το αλβανικό αυτό πολυφωνικό τραγούδι το αποδίδει υπέροχα ο γνωστός αλβανός τραγουδιστής πολυφωνικών Ναζίφ Τσέλια με πολυφωνικό συγκρότημα Βρανίστα

[kolios]

Γράφω πάλι στα Αλβανικά το τραγούδι διότι το γράμμα "e" είναι το e άφωνο
Το τραγούδι στα Αλβανικά έχει ως εξής :
Janines c' i pane syte
Ishte e premte ajo dite
Te pese puset ne gryke
Zenel Celua vet i dyte
Zeneli me te Velcione
Dhe trimi Jace Mavrove
Cau mes per mes tabore
Kur shtiu pashane e njohne

[Βαλτινός]

Μήπως γνωρίζετε το γιατί βγήκε αυτό το τραγούδι?Σε πια περίοδο αναφέρεται?Αν ξέρετε και άλλα ξένα τραγούδια και τις μεταφράσεις τους παρακαλώ γράψτε τα!!!

[ΔΑΝΑΗ]

Το δικό μου πιο αγαπημένο αλβανικό τραγούδι το "συνάντησα" σε μια από τις συναυλίες του Φεστιβάλ, κάπου στις πλαγιές της Πίνδου. Αν δεν κάνω λάθος πρέπει να ήταν στην Αετομηλίτσα.

Δεν είναι πολυφωνικό. Είναι όμως ένα τραγούδι που από την πρώτη στιγμή μίλησε στην ψυχή μου και ας μην καταλάβαινα γρι από τα λόγια...

Τόσο ωραίος ήταν ο ρυθμός του που θεώρησα αυτονόητο να μιλάει για έρωτα και αγάπη... Τι απογοήτευση όταν αργότερα μου είπαν πως αναφέρεται σε ένα ... κυνηγόσκυλο.

Χρειάστηκε να περάσει αρκετός καιρός για να μάθω πως αυτή δεν ήταν ολόκληρη η αλήθεια. Ένας μικρός Αλβανός, ο Κρίστο, σε κάποιο από τα εκατοντάδες φόρα του διαδικτύου, φρόντισε όχι μόνο να μου γράψει τους στίχους αλλά και να μου στείλει το τραγούδι σε βίντεο.


Πατήστε εδώ για να δείτε κι εσείς για ποιο τραγούδι σας μιλώ...

[ΕΡΑΤΩ]

Πολύ ωραίο το αλβανικό τραγούδι και πολύ γνωστό. Δεν νομίζω όμως ότι είναι πολυφωνικό. Όχι πως έχει σημασία αλλά απλά για να μη δημιουργείται μπέρδεμα σε σχέση με το θέμα μας...

[ΔΑΝΑΗ]

Ερατώ μου, το ανέφερα αυτό που λες. Πως δεν είναι πολυφωνικό.

Αλλά είναι άδικο να διαχωρίζουμε τη μουσική σε στεγανά και ειδικά όταν μιλάμε για την μουσική μιας άλλης χώρας που ελάχιστα μας είναι γνωστή.

Και για να το εμπλέξω με την ουσία που ζήτησες στο άλλο θέμα, για τον Ιανό, εκείνοι που σε αλώνια έπλασαν και τα πολυφωνικά τραγούδια και τις άλλες παραδοσιακές μουσικές φόρμες, δε νομίζω ότι ξεχωριστά ασχολούνταν με το ένα ή το άλλο. Εγώ δεν έχω ιδιαίτερες γνώσεις μουσικής και θα ήθελα τη γνώμη των πιο ειδικών στο θέμα. Δεν προσπαθώ δηλαδή να επιβάλω άποψη αλλά να λύσω απορίες.

Σκέφτομαι λοιπόν ότι η μουσική έκφραση είναι ενιαία και κάθε φορά βρίσκει τον πλέον πρόσφορο δρόμο για να εκδηλωθεί.

Παλιότερα, πριν ασχοληθώ με σεμινάρια πολυφωνίας, είχα πιστέψει κι εγώ πως δε χρειάζεται χάρισμα φωνής για να λάβεις μέρος σε ένα τέτοιο μουσικό είδος. Η συμμετοχή μου στα σεμινάρια μου έδειξε ότι δεν ισχύει αυτό. Παρά τις φιλότιμες προσπάθειές μου, κατέληξα μονίμως να κάνω ίσο κι αυτό προβληματικά... Ούτε μουσική παιδεία έχω ούτε και αυτί που να βοηθάει να κρατάω σωστά τη φωνή μου εκεί που είναι των άλλων.

Όμως η μουσική (έτσι τουλάχιστον όπως τη νιώθω εγώ) είναι ανάγκη για τον άνθρωπο, όχι μόνο να χαρεί τους ταλαντούχους αλλά και να απελευθερώσει το δικό του ψυχικό φορτίο. Τόσο ανάγκη που να μη λογαριάζει αν είναι πολυφωνικό το άσμα αλλά και να μην εμποδίζεται από τον άγνωστο στίχο. Και μπορεί τώρα πια να ξέρω την ερμηνεία του Γιαμάν Σοκού, αλλά για μένα πάντα θα μεταφράζεται σε καθαρόαιμο ερωτικό τραγούδι. Εξάλλου όπως μας δίδαξε η Διοτίμα στο Συμπόσιο ο έρωτας είναι ένα γενικότερο φαινόμενο και δεν περιορίζεται στα αισθήματα για το άλλο φύλο. Έτσι και η μουσική... Όταν μέσα σου βράζει το ηφαίστειο δεν έχει καμιά διάθεση να προβληματιστεί για το ποιος είναι ο καλύτερος δρόμος για να ξεσπάσει τη λάβα του. Απλά παραδίνεσαι στον έσω δαίμονα που ζητά εναγώνια να βγει στην επιφάνεια... Κι αν αυτό το πετυχαίνει ο Μπαρίου που δε συνάντησα ποτέ, με μια γλώσσα που δεν ξέρω ούτε λέξη της, λίγο με νοιάζει...

Και δε νομίζω να κάνω λάθος πως το ίδιο μονοπάτι ακολούθησαν και εκείνοι που έπλασαν τα πολυφωνικά της Αλβανίας ή όποιου άλλου τόπου. Πλαστήκανε και διαπαιδαγωγήθηκαν μουσικά μέσα σε όλες τις μουσικές μυλόπετρες της μουσικής παράδοσης του τόπου και της εποχής τους μεταφέροντας συνειδητά ή αθέλητα επιρροές από το ένα είδος στο άλλο όπως η μέλισσα που ρουφάει το νέκταρ αλλά πρωταγωνιστεί και στη γονιμοποιό δράση της ζωής για τη γέννηση του νέου...

[ΑΠΕΙΡΟΣ]

καλά όλα αυτά και άλλα πολλά, απλά η ΕΡΑΤΩ επισήμανε ότι το θέμα της συγκεκριμένης συζήτησης είναι το πιο αγαπημένο αλβανικό πολυφωνικό τραγούδι, σημειώνοντας μάλιστα "όχι πως έχει σημασία αυτό". τα θέματα, όμως, που ανοίγουν με το σημείωμα της Δανάης έχουν ιδιαίτερη σημασία. σημειώνω 2-3 ενδεικτικά
- "Παλιότερα, πριν ασχοληθώ με σεμινάρια πολυφωνίας, είχα πιστέψει κι εγώ πως δε χρειάζεται χάρισμα φωνής για να λάβεις μέρος σε ένα τέτοιο μουσικό είδος. Η συμμετοχή μου στα σεμινάρια μου έδειξε ότι δεν ισχύει αυτό" δεν θα συμφωνήσω ΔΑΝΑΗ. περισσότερο απαραίτητο είναι το χάρισμα του να ακους παρά "της φωνής". το πολυφωνικό δεν προϋποθέτει τυπική καλλιφωνία. άσε που έχει θέση για όλους, ανάλογα με τις ικανότητές τους, σε αντίστοιχους ρόλους. ακούγοντας πρόσφατα εναν καταπληκτικό κλωστη σε ρόλο παρτή δεν θα τον έλεγες εύκολα καλλίφωνο.
-"Παρά τις φιλότιμες προσπάθειές μου, κατέληξα μονίμως να κάνω ίσο κι αυτό προβληματικά..." αυτό το "κατέληξα" να κάνω ίσο δεν το κατανοώ και δεν το συμμερίζομαι. το ίσο είναι το ίδιο άξιο με όλους τους άλλους ρόλους. κι επειδή πρόσφατα σε πρόβα βρεθήκαμε με καλούς παρτήδες και κλώστη αλλά λειψά και ξέπνοα ίσα, ειλικρινά, αύριο που θα είμαστε στο Μουσείο όλη μου η έγνοια θα είναι αυτά-χωρίς αυτά δεν υπάρχει τίποτε...
-"Κι αν αυτό το πετυχαίνει ο Μπαρίου που δε συνάντησα ποτέ, με μια γλώσσα που δεν ξέρω ούτε λέξη της, λίγο με νοιάζει..." κι όμως τη γλώσσα του LAVER BARIOU την ξέρεις καλά ακόμη κι ας μην το ξέρεις. τα ταξίδια τόσων χρόνων, ο συχνωτισμός με ανθρώπους από την "απέκει" Ήπειρο" και τη Νότια Αλβανία, επιβεβαίωσε αυτό που άκουγα από άλλους, ότι οι κοινές διαδρομές αιώνων έχουν αναπτύξει μια κοινή γλώσσα πέρα από τις τυπικές γλώσσες. ιδιαίτερο στοιχείο της γλώσσας αυτής είναι η μουσική και ακόμη πιο ιδιαίτερο στοιχείο το πολυφωνικό τραγούδι. ιδιαίτερα μεταξύ λιάμπικου πολυφωνικού τραγουδιού και ηπειρώτικης πολυφωνίας οι αναλογίες και οι συγγένειες είναι τόσες πολλές που γεννούν για κάποιους θεωρίες κοινής προέλευσης και κοινής ταυτότητας. θα επανέλθουμε με περισσότερο χρόνο...

[ΔΑΝΑΗ]

Θα συμφωνήσω απόλυτα με την τελευταία παράγραφο. Ο δρόμος όμως της αποκάλυψης των κοινών σημείων για μένα δεν ήρθε με επίσκεψη στην απέκει χώρα... αλλά με τη μουσική.

Για τη φωνή ... το έγραψα. Αυτί είναι που δε διαθέτω. Από φωνούλα, όταν δεν απαιτείται συμβάδισμα σε συγκεκριμένο τόνο, καλούτσικα τα καταφέρνω...

Όσο για την αξία του ίσου. Αξία ως προς τι; Προς το αποτέλεσμα που θα εισπράξουν οι άλλοι; ΟΚ. Αλλά η δική μου προτεραιότητα ήταν η έκφραση, το βίωμα. Όχι η παρουσίαση σε άλλους.

Καταλαβαίνω βέβαια ότι το Μουσείο είναι υποχρεωμένο να βλέπει και έτσι τα σεμινάρια που οργανώνει. Να μπορεί να παρουσιάσει στο τέλος της χρονιάς το έργο του στο κοινό. Το κάναμε κι εμείς παλιότερα στα σχολεία. Οργανώναμε τις λεγόμενες γυμναστικές επιδείξεις. Αργότερα καταργήθηκαν καθώς προκρίθηκε ως ζητούμενο όχι η προς τρίτους επίδειξη αλλά η ανάπτυξη του διαπαιδαγωγούμενου και μάλιστα όχι συγκριτικά προς τους άλλους αλλά προς τον ίδιο του τον εαυτό.

Θέλω να πω ότι κατανοώ τους λόγους που το ίσο το θεωρείς σημαντικό. Αλλά υπάρχει και η άλλη όψη. Που λέει ότι η ανάπτυξη του πολυφωνικού τραγουδιού δεν έγινε στη βάση της παρουσίασης σε άλλους αλλά της βασικής ανάγκης του ανθρώπου να εκφραστεί ο ίδιος. Βέβαια η ιδιαιτερότητα στην πολυφωνία είναι πως το προσωπικό σου βίωμα βρίσκει δίοδο έκφρασης μέσα από τα κοινά βιώματα όλων. Κι αυτό είναι η μαγεία. Στη συμμετοχή. Όχι στην προσφορά προς απαθείς θεατές.

Να το πω και αλλιώς; Είναι ανάλογο με τον πρωταθλητισμό και την ενασχόληση του απλού ανθρώπου με τα διάφορα σπορ. Και το ένα έχει νόημα και το άλλο. Για μένα όμως που δε γεννήθηκα πρωταθλήτρια είναι λογικό να αποκτά βαρύτητα το δεύτερο. Η ενασχόληση και η συμμετοχή.

Και πάλι θα τονίσω για να μην παρεξηγηθώ, ότι και η πρώτη διαδικασία έχει αξία και μεγάλη μάλιστα. Απλώς είναι άλλο το ένα και άλλο το άλλο.

[ΑΠΕΙΡΟΣ]

και ποιος σου είπε ότι το ίσο δεν εκφράζει βίωμα και έκφραση? απόλυτη έκφραση! θυμόμαστε ακόμη στη ΧΑΟΝΙΑ την πρώτη φορά που την καταβρήκαμε με το ισοκράτημα σαν νάτανε Ανάσταση! ήταν κάπου στο 1998, μετά από μια εκδήλωση στο Χαϊδάρι κι έχουμε πάει σε ταβέρνα για εκδηλωσιακή αποθεραπεία, πιάνουμε το τραγούδι, κλείνουμε τα μάτια, έχουμε πιει, ματαπιεί και ξαναματαπιεί και ξαφνικά μας βγαινει ένα ίσο απίστευτο και τόσο συντονισμένο σαν νάναι ένα κι ο καθένας μας αντηχείο του. η αρχή του και το τέλος του αλφάδι. παρεπιπτόντως, είχαν προηγηθεί δύο ολόκληρα χρόνια με δίωρες πρόβες, δύο κάθε εβδομάδα-για τον πρώτο χρόνο, μάλιστα, με τέτοιο ρυθμό προβών και δεν είχαμε τραγουδήσει πουθενά σε άλλους γιατί δεν νιώθαμε έτοιμοι. και δύο χρόνια παρέας!

το ίσο είναι μέθεξη και δεν έχει να κάνει με "προσφορά προς απαθείς θεατές" όπως γράφεις. και δεν είναι γενικά κι αόριστα συμμετοχή και έκφραση αλλά κάτι πολύ πιο βαθύ και ουσιαστικό, σμίξιμο. να νιώθεις ότι αντηχείς το ίσο του απέναντι και να μην ακους το δικό σου. εδώ όλα όσα γραφεις περί τρίτων, επιδείξεων, παρουσιάσεων, πρωταθλητισμών, γεννημένων κλπ είναι παντελώς άστοχα, ίσως όχι γενικά αλλά τουλάχιστον για την αξία και τη σημασία του ισοκρατήματος. Το νόημα δεν είναι απλά στην ενασχόληση και τη συμμετοχή αλλά στο σμίξιμο φωνών και ψυχών και αυτό θέλει και χρόνο και υπομονή και αυτοσυγκράτηση και πολλά πολλά άλλα. κι αυτό δεν πρόκειται ποτέ να συμβεί με όρους γενικόλογης συμμετοχής σε χρόνο εν είδη δοκιμής που περισσότερο θυμίζουν hobby.

ε, το πολυφωνικό δεν είναι απλά για συμμετοχή και το ίσο είναι έκφραση-μέθεξη. τι άλλο θα παρακινούσε κάποιους συμμετέχοντες στα σεμινάρια που έρχονται για τρίτη συνεχόμενη χρονιά ξέροντας ότι το μόνο που συχνότερα θα κάνουν θα είναι το ίσο? και μιλάμε για ανθρωπους τρελαμένους από τις δουλειές τους που το μόνο ελεύθερο χρόνο το δίνουν για αυτό το δίωρο. και μιλάμε για μερικά από τα καλύτερα ισοκρατήματα που έχω ακούσει - που δεν έρχονται, δηλαδή για να βελτιώσουν το ίσο τους αλλά για να ανασάνει η ψυχούλα τους...

θέλει χρόνο το πολυφωνικό, θέλει διάρκεια, αφοσίωση και πίστη για να σου χαριστεί, όχι για να το κατακτήσεις. γιατί είναι αλαζονεία να θεωρήσει κανείς μας ότι το κατακτά. και εδώ υπάρχει και η άλλη άκρη. αυτή των τραγουδιστών από άλλα πεδία που προσπαθουν να μάθουν πολυφωνικά. άκουσα πριν από καιρό βγαίνοντας από το Μουσείο την αμίμητη ρήση "δεν πειράζει που αργώ, τα πιάνω εύκολα, δεν βλέπεις?". τι είναι, μωρέ, το πολυφωνικό για να το πιάσεις? και απο που να το πιάσεις? πως να πιάσεις την ανάσα του, την αντάρα του, την καταχνιά του, τον ήλιο του, τη σιωπή του? πως και από που να τα πιάσεις?

το πολυφωνικό είναι βίωμα αλλά όχι έτσι όπως εύκολα μπορεί κανείς να το εικάσει. δεν είναι αναπράσταση βιώματος, δεν είναι κοινότητα βιωμάτων-κάτι σχεδόν αδύνατο στην εποχή μας. περισσότερο είναι βιωματική προσέγγιση και προσωπική και συλλογική. πως γειώνεις τα προσωπικά σου βιώματα με το τραγούδι. πως τα βιώματα που γεννιούνται την ώρα που τραγουδάς τα ενσωματώνεις στο ίδιο το τραγούδι. πως συχνωτίζεις τα βιώματά σου με τους γύρω σου. είναι πολλά πολλά άλλα και αυτά δεν "πιάνονται" εύκολα... και, ίσως, ευτυχώς. γιατί έτσι μαθαίνεις να ενσωματώνεις το πέρασμα του χρόνου που αν το καλοσκεφτείς-ή, αν, καλύτερα, το νιώσεις-είναι και αυτό "εκ των ουκ άνευ" ...

[Βαλτινός]

Δανάη πίστεψέ με...το ίσο είναι το πιο σημαντικό!!!Αν βγει ένα δυνατο ίσο τοτε μόνο ο πάρτης θα βγάλει φωνή...στο ίσο γίνεται η "μέθεξη των φωνών".Τα παραδείγματα τα έδωσε ο Α. Στο λέω σαν καινούριος στο πολυφωνικό.Όσο για την φωνή είναι αναλόγως την περίσταση, άλλες τραχιά, άλλες γλυκιά...Ισα ίσα που αυτοί που τα πέρνουν εύκολα συνήθως δεν δίνουν την ανάλογη υποστήριξη στο τραγούδι γιατί βασίζονται στην φωνή τους παρά στη ψυχή και στα "εντόσθια" τους(να το πω απλά!!!) και έτσι καταλήγει να είναι ένα τραγούδι στρογγυλεμένο αντι να είναι σαν τις κορφές της Πίνδου, εκεί από που βγήκε!!!

[ΔΑΝΑΗ]

Μερικές φορές νομίζω ότι πραγματικά δεν έχει νόημα για έναν απλό άνθρωπο να προσπαθεί να ασχοληθεί με την τέχνη μέσα από τα κανάλια της επίσημης καλλιτεχνίας. Το μόνο που κερδίζει είναι μια στυφή γεύση πως δεν καταλαβαίνει τι του λένε και δεν καταλαβαίνουν αυτά που λέει. Ειδικά όταν το ζήτημα αφορά τομείς της λαϊκής παράδοσης και καταντά η χαρά της συμμετοχής σε κανόνες γραμματικής... Προφανώς μιλάτε για άλλα πράγματα που εμένα με αφήνουν παγερά αδιάφορη. Σας αποχαιρετώ λοιπόν με τους στίχους του ποιητή:

Εμάς τους γύφτους άσε μας
Τους «οικούντας εν τοις κοίλοις»
Τι δε νογάμε από γιορτή.

Οδ. Ελύτης, "Τα ετεροθαλή"...

[ΕΡΑΤΩ]

παιδιά το ΓΙΑΝΝΙΝΟ για το οποίο ξεκίνησε αυτή η θεματική ενότητα που μπορεί κανείς να το βρει σε δίσκο; όχι πως οι ηχογραφήσεις του που υπάρχουν στις ΗΧΟΘΗΚΕΣ είναι άσχημες αλλά δεν πάουν να είναι mp3.

[nikolas]

Η ιστορία του τραγουδιού ΓΙΑΝΝΙΝΑ.

Είναι πολυφωνικό τραγούδι της Λιαπουριάς (Ν/Δ Αλβανία). Δεν είναι του 18ου αιώνα αλλά του 19ου.

Ο Ζενέλ Τσέλιο και ο Γιάτσε Μαβρόβε ήταν Αλβανοί αντάρτες που πολεμούσαν ενάντια στον Τούρκο κατακτητή.

Σκότωσαν έναν υψηλόβαθμο αξιωματικό τούρκο.
Η είδηση έφτασε στην Κωσταντινούπολη, και ο Σουλτάνος έστειλε έναν πασά για να τους πιάσει και να τους σκοτώσει.

Η μάχη έγινε στα Πέντε Πηγάδια Νότια των Ιωαννίνων. Εκεί υπάρχει ακόμα ερειπωμένο ένα οθωμανικό φυλάκιο.

Στη μάχη οι Αλβανοί νίκησαν τους Τούρκους ολοκληρωτικά.
Οι Αλβανοί έπιασαν τον Τούρκο πασά. Αυτός περιφρονητικά τους είπε « Όταν εμείς οι Τούρκοι σφάξαμε τον Αλή Πασά, αυτός σφάδαζε σαν γομάρι.» Και γέλασε κοροϊδευτικά.

Τότε οι Αλβανοί , οργισμένοι του είπανε ότι ο Αλής Πασάς κατάγονταν από τα μέρη τους, έβγαλαν τα σπαθιά και τον σκότωσαν.
Αργότερα πιάστηκαν και τους έκοψαν τα κεφάλια στα Γιάννενα.